Jek taro majpurane stereotipja bash amenge si kaj o Roma taro tiknipa dzanena te bashalen, gilaven thaj te khelen. Amen o Roma, ko pobut – ko pohari, naj amen problemi akale gadzikane gndipaja soske sh’l bershenca amare phurengoro Romano identiteti thaj kultura arakhlja i muzika thaj i gili. But gadzikane antropologija thaj sociologija kergje observacije bash amare adetja, ceremonije, bidzukja savenge kergje interpretacija tar lengiri perspektiva vi pakjavibe.

But dzene lendar kergje generalizacija bash o Romane adetja – so dikle ko jek gav ili mahala- kergje la Romani kategorija aplicirime ko sa o Roma. Avdive dzanaja kaj o gadzikane studije vi analize si hovavne a I majbari dosh si kaj ko odova vakti (200 bersh angleder) na sine amen akademsko sikljovne Roma kaj te keren kontradikcija jali vazden puchiba e gadzengere akademconenge bash o faktja thaj o chachipe. Ko palune 30 bersh but Roma lile magistersko thaj doktorantsko diplome so del pakin kaj ko avutne bersha but historiska doshalipa ka oven koregirime.

Numa, ki amare debate amaro fokusi I tano ko gadze, so kerena on, sa tretirinena amen, so gndinena bash amenge a tar I aver rig naj amen diskusija bash amare andrune procesija, gndipa thaj vizija.

Akate vazdava o puchibe e akanutne procesijenge, specificno bash I kultura producirime tar amare giljavutne, kola giljavena ko romane bijava ki sasti Evropa. Ki moro gndipa, amare giljavutne si len shajdipa te vazden amari kultura thaj pakjavibe ko pobaro kolektivno nivelo a fakti odoleske si so i Romani muzika taro o Balkan khuvela sa majbut ki sasti Evropa.  Numa o puchibe si so giljavena amare giljavutne, so del len inspiracija ked keren neve gilja, si li len koncepti e Romane nacijakere kulturake, dzanena li shukar I Romani chib. Tar I aver rig, naj amen muzikakere kriticarija, amare medije na keren kriticko analize, a o giljavutnengoro tromalipe si peske jek bari anarhija.

Adaja anarhija avela tar o but plagijatija, corde arije kote si Romano teksti, kote I Romani chib si defomirime gadjikane vorbenca. O arije lena pe tar o khorane, grcijakere, indijakere jali arabijakere thema, disavenge kerel pe moderno aranzmani a disave achovena kopija e originaleske. Si amen giljavutne so keren originalno neve gilja vi tekstija, numa lengoro numero si but tikno. Ko palune bersha iklile producentija kola keren video vi audio produkcija.

Te na bistrav a spikerjen kola akharen pe sa pobut ko amare bijava. Naj amen menadzerja, profesionalno ekipe, dizajnerja, shminkerja, frizerja jali aver chane vakerdo, savoren so astargje te keren adala bukja achile ko amaterikano nivelo.

Romani fabula

Avdive na valjani amenge but vakti kaj te roda so kerela pe ko Romane bijava. Svako diz, svako mahala jali svako Romani grupa si la pere adetija. Shaj te phena kaj odova si baro barvalipe ki Romani tradicija thaj kultura. Tar I javer rig shaj te phena kaj akala adetja but sigate nashalgjon pe sose svako generacija kerel nevi ceremonija. O adetja sa pobut bisterena pe, o bijav si jek dive a dzanaja ka angleder amare adetja thaj bijava sine dzi ko jek kurko, jali minimalno trin dive.

Te iranape ko Romane gilja. Standardno, o gilja valjani te oven refleksija amare dzivdipaske, te vakeren bash amari kultura, chachipe, mangipe, problemora, jazija I so na panda…na kamav te kerav generalizacija bash o narativi e giljengoro numa si but indikativno kaj svako bersh ki jek bijav si neve hitja vi neve horja kaj maksimalno genen pe mashkar 10 thaj 20 gilja/horja. Normalno, si jek numero gilja thaj horja save dzan bute bershencar, kolenge shaj vakera kaj si amare Romane everginora.

Ked mangaja te dzana savi gili si nevo hit dzaja ko YouTube. O YouTube kerel statiskako genipe bash kobor droma si o video jali I gili dikli. But lokheste shaj te kera amari top lista a majdikhutne video klipjenge numa odova si subjektivno sose rodaja o anava e giljavutnengere so amen dzanaja ili mangaja te shuna.

Me kerdjum tikni analiza I akaja si miri lista bash o majdikhutne video gilja:

1. Aziz – 75 milionja, 7 bershenge
2. Muarem Ahmeti – 26 milionja, 4 bershenge
3. Sasho Djokera – 25 milionja, 2 bershenge
4. Sofi Marinova – 8,4 milionja, 9 bershenge
5. Erdzan – 5,6 milionja, 2 bershenge
6. Bernat- 5,4 milionja, 1 bersheske

Ki meri lista o Sasho Jokera si shampioni sose kedingja 25 milionja dikhiba 2 bershenge. Me na shungjum e Azize te vakerel peske kaj si Roma, a o Marce ulo peske Chibano ki Albanija (si le intervju ki jek TV andar I Albanija). Ki aver rig, dzanaja kaj e Azize thaj e Marce shunen/dikhen o gadze/o chibane so del man pakjin kaj o Sasho Jokera si numero jek.

I gilji tani “Kas I si holja” kote giljavel ki Romani thaj Bugarikani chib. I gilji thaj o video klipi tane peske ulavde paramisa. Shaj te vakerav kaj I arija tani originalno, ko talava stili, so nae standardno e Romenge ki Bugarija. O talava stili avel tari Kosova a ikalgjale e Ibrahimi tar I Pristina (savore dzanen le sar o Shotano) kova giljavela sine defeja ko Romane bijava ki Kosova. Avdive majpashe leskere stileske si o Cita, Dzemalji thaj o Erdjani. O Sasho tano nevi verzija, avrijal o terki numa shukar sensibiliteteja te kerel moderno aranzmani akale stileske.

E giljakiri fabula si bari konfuzija, vakerel kaj o core manusha dzivdinen poshukar tar o barvale pa odoleske giljavel e core Romenge te oven “veselo” te keren ko telefonija pere “lajfija” vi odova “direktno” a o barvale Roma si len gajla sar te “pazinen” pe love. Bari katastrofa tano o narativi hamime gadzikane vorbenca. 25 milionja Roma shunde I gilji, terne, phure, chave thaj chaje kola na dzanen kaj akala vorbe I gadzikane. Akava bersh, 2019, o Sasho giljavel kaj i “zelezno romni” ka kerel tu milioneri, ka “ceninel tu” thaj ka arakhel tu sar “bebeki”. Panda pobari katastrofa! Te na bistrav te vakerav kaj o Sasho ko studio thaj o Sasho ko bijava si duj averutne kategorije. Ama ake o chavo I tano popularno mashkar o Roma.

O dujto ki lista tano o Bernati sose kedjla 5.4 milionja dikhiba jekhe bersheske a o Erdzani 5.6 milionja duje bershenge. Shukar tema si le bas o duj majalipe mashkar amende a o aranzmani tano kerdo davuljensa ko talava stili. Meri kritika I kaj nashti nashlo tar o gadzikane vorbe ki gilji a kergja originalno gilji, originalno narativeja. Na vakerel dzivdinava ko than “zivinava”, keren ko than “krojinena”, sar ko than “bozhe”. Ko javer gila si le gadzikane vorbe, tema so valjani te kerel hari pobut buti te manglja te ovel orginalno vi profesionalno ko po zanati. Dzanav kaj ki Romani chib naj amen (nashalgjam) but vorbe thaj terminija. Ko aver nacije e chibakoro deficito si vazlo tar o poetja, iskiratorja thaj giljavutne. Mange majbaro ekzamplo I o Zeki Muren kova angja but neve vorbe ki Khorani chib. Odoleske si le ucho than thaj respekti ki muzika thaj kultura ko Khoranipa.

Narativi so naj amen

SI amen but giljavutne kola shaj te komentirina akale kriterijumencar numa I poenta akale akate I aver. O giljavutne giljavena so o Roma rodena lendar ko bijava a odova i tano subjektivno buti. Odobor subjektivno so achilo ki despripcija ko mikro familijakoro nivelo. Giljavena e borjake, e sasake, e bare patronese, bare familijake, e dushmanenge (mashkar amende), e khamlenge thaj khamlipaske…

Naj gilja so vazden amari kolektivno vizija thaj ideologija. Naj gilja so vakeren bash o samudaripe e Romengoro, ko sa akala 1000 bersh ki Evropa.  Bistergjam I diskriminacija so I tani amaro problem svako dive. Bistergjam da odola hari gilja so vakerena so cidle amare phure, save bukja kergje kaj te parvaren pe chaven. Len primer amari himna- Gelem, gelem- sila but verzije thaj strofe. Nijek amendar na vakergja e rahmetli Esmake kaj vazdel o stereotipja bash amenge sose ki dujto strofa giljavelas sine “siman Romni tradel man te corav.

Shaj te arakhen ko YouTube lakoro koncerti ke operakoro kher ki Viena.

Gndinav ka adzara panda but bersha dzibisko ikjol nevi generacija giljavutne, koja ka dikhel o buka tar kolektivno perspektiva. Na akharava len te keren patriotsko gilja save shaj vazden amaro nacionalizmi. Akharav lent e vazden o kvaliteti e Romane chibjake, te giljaven bash teme so I tane univerzalna e Romenge, te anen amen popashe vi jekhetaneste. Te oven originalna ki po stili, sar sine I Ajgara bend ked kergja pere muzikakere albumja. Dzibisko aven neve giljavutne achol amenge te shuna kaj disave Rome sile “Mercedes, Mercedes”, avere si le “Konkurencija”, kova diklja pe mangutne ko “Fejsbuk” a o najkreativno giljavutno transformirngja o hiti ko “Despasito talava”.

Hramongja- Nadir Redzepi

Предлагам да ги отвориме преговорите со Македонија и Албанија и тоа веднаш, порача еврокомесарот за проширување Јоханес Хан, кој денеска ги презентираше достигнувањата на земјите од западен Балкан во поглед на спроведените реформи. Во своето обраќање тој се осврна на Преспанскиот договор и договорот за добрососедство помеѓу Македонија и Бугарија.

Хан објасни зошто Европската комисија смета дека веднаш треба да се започнат преговорите со Северна Македонија и Албанија и да се одреди датумот. Според извештајот, ургентна е потребата на Западен Балкан за подобрување на меѓусебните соседски и внатрешни односи, како услов за регионална безбедноста. Тој земјава ја нарече „светол пример“ за другите земји.

-Северна Македонија и Албанија продолжија со реформите, а Северна Македонија исто така постигна решение за долгогодишниот спор со Грција, но и Договор за добрососедство, што е светол пример за другите земји – рече Хан.

Ова е прва препорака за Албанија, а десетта за Македонија. Следно е предлогот да биде одобрен и од советот на министри на земјите членкина ЕУ.

Ромите се собраа во знак на протест во Општина Бургас поради водата што ја застанаа. Поради акумулираните обврски од речиси 100 000 лева, Друштвото за водоснабдување го запре водоснабдувањето на некои од куќите во Победа. Ромите се заканиле дека нема да излезат да го исчистат Бургас ако нивната вода не се ослободи.

Повеќе на следниот линк

http://news.bnt.bg/bg/a/romi-

– Во недела на 5 мај ќе се одржи вториот круг од претседателските избори. Право на глас имаат 1.808.131 избирач, кои можат да изберат меѓу двајцата кандидати Гордана Силјановска Давкова и Стево Пендаровски, кои во првиот круг добија најголем број гласови, но не и потребното мнозинство од  904.066 гласови за тогаш да биде избран претседател на републиката. Вториот круг на гласање се одржува во рок од 14 дена од завршувањето на првиот круг на гласањето, во случајов на 5 мај. За претседател е избран кандидатот кој добил мнозинство од гласовите, доколку на гласачките места излегле повеќе од 40 отсто од запишаните избирачи, односно 723.253 гласачи, што е предвидено со член 121, став 3 од Изборниот законик. Доколку и во вториот круг ниту еден од двајцата кандидати не добил потребен број гласови, се повторува целата изборна постапка. Излезноста во првиот круг од претседателските избори од околу 42 отсто во првиот круг, само ги засилија уште повеќе стравувањата дека во вториот круг в недела може да не биде остварен цензус или излезност на граѓаните од 40 отсто. Се провлекуваат неколку мислења во јавноста дека доколку се случи тоа можно е или да се распишат нови избори, да се смени Уставот за намалување цензус, или за избор на претседател во Собранието. До изборот на нов претседател, функцијата ќе ја извршува претседателот на Собранието Талат Џафери. Според уставните експерти, во случај на немање цензус ќе мора да се распишат нови избори и тоа во рок од 40 дена. Тие сметат дека по завршување на претседателскиот мандат Ѓорге Иванов никако не може да ја продолжи функцијата.

-Тоа може да се случи само доколку има војна или вонредна состојба во државата, а тоа е сложена постапка за која е потребно двотретинско мнозинство. Затоа граѓаните треба да бидат одговорни за да се обезбеди изборниот цензус што не е толку недостижен, вели во изјава за МИА поранешниот претседател на Уставниот суд, Трендафил Ивановски. Според поранешниот претседател на Уставниот суд, неопходно е од кој било аспект, од уставно-правен, политички или од граѓански аспект, да се постигне цензусот и да се изврши избор на претседател на Републиката. -Бидејќи првиот круг не ги даде очекуваните резултати, сега е неопходно на последното гласање да се постигне изборниот цензус, што изнесува 40 отсто од вкупниот број на избирачите. Доколку се дојде до најнепосакуваното, односно да не се обезбеди цензусот, тоа значи дека изборите се неуспешни и претседателот на Собранието веднаш треба да распише нови избори што треба да бидат спроведени во рок од 40 дена од моментот на распишувањето, вели Ивановски. Со други зборови, како што додава, тие рокови се пократки и уставно се утврдени кога од кој било  основ на претседателот му престанува мандатот. -Тогаш се оди на избори што мора да се спроведат во рок од 40 дена.  Доколку дојде до таква опција, тоа е многу скапо. Тоа значи арчење на народните пари, тоа значи покрај тие девет и овие девет милиони евра од овој напатен народ што значи една голема трагедија. Тоа предизвикува и политичка криза, се разбира, истакнува Ивановски. Според него, најдобро е да се изврши изборот на претседател. – Друго решение е да се оди на повторен избор, а трето иако тоа не е решение е да дојде до промена на Уставот каде што ќе се предвиди евентуално избор на претседателот во Собранието. Но, тоа подразбира промена на Уставот, тоа подразбира една постапка дека прво треба да се одреди потребата од промена на Уставот, па потоа да се оди на одлука за нацрт-амандман, па определување оваа одлука да се донесе, што значи еден подолг период на траење на оваа криза, што е апсолутно неприфатливо, додава Ивановски. За да не дојде до неисполнување на цензусот, во кампањата и кандидатите и партиските лидери ги повика граѓаните да излезат да гласаат. На масовна излезност повика и претседателот на Собранието Талат Џафери. Тој додаде дека не биде постигнат цензус од 40 отсто на 12 мај тој ќе треба да ја преземе функцијата претседател на републиката.

Во врска со распишувањето на повторените избори тој не се повикува на Уставот, туку на Изборниот законик, цитирајќи дека „од денот на распишувањето на изборите до денот на одржувањето на изборите не може да помине повеќе од 90 дена, ниту помалку од 70 дена. Претседателот на републиката се избира на општи и непосредни избори, со тајно гласање, за време од пет години. За претседател на републиката исто лице може да биде избрано најмногу два пати. Претседателот мора да биде државјанин на Република Македонија. За претседател на републиката може да биде избрано лице кое на денот на изборите наполнило најмалку 40 години живот. За претседател не може да биде избрано лице кое до денот на изборите не било жител на државата најмалку десет години во последните 15 години. Изборот за претседател на републиката се врши во последните 60 дена од мандатот на претходниот претседател.

Под влијание на нов циклон кој ќе го носи името Ален во текот на викендот кој ни доаѓа ќе го зафати балканот но и Македонија и ќе услови врнежи од дожд, локални грмежи како и локално позначително количество на воден талог. На планинските места ширум балканот ќе има и снежни врнежи каде ќе дојде дури и до формирање на снежна покривка,анализира Славчо Поповски.

Одсега гледано овој постуден воздух кај нас ќе пристигне на самиот почеток од следната недела и ќе услови позначително заладување како и врнежи од снег на повисоките места и на планините но и засилен ветер од северен правец. Доколку токму оваа ситуација остане вака и не се промени следната недела нашата држава и балканот ќе го зафатат ниски минуски утрински температури кога ќе има услови и за појава на мраз кој и тоа како лошо ќе влијае врз земјоделите и земјоделските кутури.

Ситуацијата околу студениот бран континуирано ќе ја следиме и за се навремено ќе бидете информирани од наша страна, најнови информации околу ова следуваат наскоро

Премиерот Зоран Заев ќе оствари средба со граѓаните на Општина Шуто Оризари, на 30.04.2019 (вторник), на Плоштадот во Шуто Оризари, со почеток од 17:00 часот.

Актерката и ексградоначалничка на Кисела Вода, Билјана Беличанец – Алексиќ, вечерва е пронајдена мртва во стан во Скопје.

Засега не се познати причините, а од МВР ја потврдија информацијата за “Макфакс”.  Полицијата ги проверува причините за смртта.

Извор: Макфакс